Specjalista ds. zrównoważonego rozwoju jest zawodem bardzo przyszłościowym, multi-dyscyplinarnym i ściśle związanym z zarządzaniem przedsiębiorstwem. Zawód ten wymaga holistycznego podejścia i szerokiego zakresu umiejętności, od finansów po zasoby ludzkie, co pozwala zrozumieć złożoność problemów związanych z równoważeniem interesów ekonomicznych, ekologicznych i społecznych. Zrównoważony rozwój 
w świecie korporacyjnym wiąże się głównie z dwoma nurtami - CSR, czyli Społeczną Odpowiedzialnością Biznesu i ESG, czyli wskaźnikami środowiskowymi, społecznymi i ekonomicznymi.

    Specjalista do spraw zrównoważonego rozwoju powinien mieć odpowiednie wykształcenie oraz doświadczenie, które umożliwią skuteczne wdrażanie strategii zrównoważonego rozwoju w organizacjach. Kluczowymi aspektami wymaganego portfolio są oczywiście doświadczenie zawodowe, wykształcenie wyższe i kursy specjalistyczne.

    Najbardziej cenieni specjaliści zrównoważonego rozwoju to osoby, które łączą wykształcenie z doświadczeniem zawodowym. Może to być rola związana z finansami, łańcuchem dostaw, HR czy znajomością przepisów, jednak najistotniejsze jest zrozumienie i znajomość całokształtu działania przedsiębiorstwa, gdyż implementacja zrównoważonego rozwoju powinna obejmować wszystkie departamenty i aspekty działalności. Wszechstronnej znajomości zarządzania można spodziewać się u osób prowadzących własną działalność gospodarczą lub pracująca na stanowisku managerskim w dużym przedsiębiorstwie. W obu przypadkach, taka osoba rozumie większość elementów zarządzania, gdyż ma na co dzień styczność z różnymi aspektami wynikającymi z prowadzenia działalności - finansami, regulacjami prawnymi, zarządzaniem zasobami ludzkimi, logistyką oraz czynnikiem ludzkim, to znaczy zna lub potrafi przewidzieć zachowanie osób w sytuacjach trudnych, wymagających szybkiego podejmowania decyzji lub negocjowania, sprawdza się także w kwestiach spornych. Nie ma znaczenia czy jest to działalność produkcyjna, handlowa czy usługowa, liczy się znajomość zarządzania jednostką gospodarczą. 

    Zarządzanie programami zrównoważonego rozwoju, jest to dział dynamicznie się rozwijający, innowacyjny i wciąż jeszcze nie do końca zdefiniowany. Na stanowisku specjalisty zrównoważonego rozwoju sprawdzi się osoba, która nie boi się ciągłego doszkalania i interpretacji aktualnych przepisów, osoba wszechstronna z holistycznym podejściem do wdrażania zmian i angażowania wszystkich grup interesariuszy. Jest to rola dla ludzi odważnych, naturalnych przywódców, gdyż taki specjalista będzie musiał przełamać dotychczasowe, często latami budowane nawyki i sposoby prowadzenia działalności. Rola takiej osoby będzie polegała na faktycznej implementacji zmian związanych ze zrównoważonym rozwojem w każdym dziale przedsiębiorstwa, inaczej powstaje ryzyko tak zwanego zielonego kłamstwa, gdzie zmiany są wprowadzane 
w wymaganych raportach, a interesariusze wcale nie są zaangażowani. Prawdziwa adaptacja zrównoważonego rozwoju w działalność przedsiębiorstwa to nie tylko wspaniałe narzędzie marketingowe, ale przede wszystkim poprawa stosunków pracowników z zarządem, większe wsparcie lokalnej społeczności i osiąganie lepszych wyników finansowych, będącego przecież głównym celem prowadzonego biznesu.  

    Istotnym elementem rozwoju kariery własnej w obszarze nowoczesnego zarządzania przedsiębiorstwem to studia wyższe pierwszego lub drugiego stopnia na odpowiednim kierunku. Podczas gdy kierunki takie jak ekologia, biologia, socjologia czy ochrona środowiska są w zrównoważonym rozwoju cenione i pozwolą wykształcić dobrych specjalistów potrzebnych do pomiaru wskaźników ESG, to jednak tylko szerokie zrozumienie zarządzania  przedsiębiorstwem pozwoli na prawidłową implementację zrównoważonego rozwoju i integrację z planem strategicznym, finansowym, operacyjnym czy marketingowym każdej organizacji.

    Studia na kierunku zarządzanie mogą pomóc w wykształceniu dobrze przygotowanego specjalisty do spraw zrównoważonego rozwoju, który ma szerokie kompetencje, łączy wiedzę teoretyczną z nabywanym dynamicznie praktycznym doświadczeniem, zdolności analityczne oraz umiejętność współpracy z różnorodnymi interesariuszami. 

    Student zarządzania zdobędzie zdolności potrzebne do pracy w zrównoważonym rozwoju - zrozumienie zarządzania procesami i zasobami. Studia z zarządzania uczą, jak skutecznie planować, organizować, kierować i kontrolować zasoby w organizacji. W kontekście zrównoważonego rozwoju, umiejętność zarządzania tymi procesami jest kluczowa, ponieważ organizacje muszą łączyć cele biznesowe z odpowiedzialnością środowiskową i społeczną.

    Zarządzanie obejmuje szeroki zakres umiejętności, od finansów po zasoby ludzkie, co pozwala zrozumieć złożoność problemów związanych 
z równoważeniem interesów ekonomicznych, ekologicznych i społecznych. W zrównoważonym rozwoju pożądane jest takie właśnie holistyczne podejście. Zarządzanie koncentruje się na przywództwie i wdrażaniu zmian. Aby organizacje mogły skutecznie przejść na zrównoważone modele działania, potrzebują liderów, którzy potrafią wprowadzać zmiany w kulturze organizacyjnej i praktykach stosowanych w organizacji. Zrównoważony rozwój wymaga współpracy między wszystkimi sektorami – publicznym, prywatnym i organizacjami pozarządowymi. Osoby 
z wykształceniem w zarządzaniu są dobrze przygotowane do negocjacji umów i koordynowania takiej współpracy, dzięki znajomości struktur organizacyjnych i zasad funkcjonowania różnych interesariuszy. Zarządzanie kładzie nacisk na umiejętność analizy problemów i znajdowania innowacyjnych rozwiązań, gdzie ważnym jest znajdowanie nowych sposobów minimalizowania negatywnego wpływu na środowisko 
i społeczeństwo, przy jednoczesnym  zachowaniu rentowności przedsiębiorstw.

    Finanse przedsiębiorstw i aktualna wiedza o regulacjach prawnych i przepisach unijnych to najważniejsze elementy wiedzy potrzebnej do strategicznego i długoterminowego zarządzania przedsiębiorstwem. Do istotnych należą również zarządzanie projektami, umiejętność analizy danych i oceny ryzyka, negocjacje czy zrozumienie zagadnień wymiany międzynarodowej.

    Po zdobyciu ugruntowanego wykształcenia wyższego z obszaru zarządzania dobrze jest uzupełnić wiedzę o kursy specjalistyczne czy studia podyplomowe  (na przykład MBA), które skupiają się już na konkretnych elementach zrównoważonego rozwoju, takich jak psychologia i etyka 
w biznesie, taksonomia, raportowanie ESG, obliczanie wartości dodanych czy analiza podwójnej istotności.

    Doświadczenie zawodowe w zakresie znajomości prowadzenia przedsiębiorstw gospodarczych i wykształcenie na kierunku zarządzania dostarczą solidnych fundamentów zarówno teoretycznych, jak i praktycznych, niezbędnych, aby skutecznie wdrażać zasady zrównoważonego rozwoju w organizacjach.

opracowanie: Marzena Żarska-Sikora - Przewodnicząca Samorządu Studenckiego w Wyższej Szkole Ekonomiczno-Humanistycznej